(2).png)
Przygotowanie do kontroli cen transferowych
Kontrole cen transferowych to zagadnienie, które wzbudza zainteresowanie władz podatkowych. Coraz częściej podatnicy działający w grupach kapitałowych muszą się mierzyć z kontrolą TP. O ile kilka lat temu, mało kto martwił się kontrolą w tym zakresie, o tyle w ostatnich latach liczba kontroli TP rośnie. Świadczą o tym dane publikowane przez Ministerstwo Finansów – nie tylko rośnie liczba kontroli z roku na rok, ale przede wszystkim rośnie ich skuteczność, tj. organy podatkowe doszacowują coraz wyższe kwoty CIT do dopłaty przez podatników.
Kontrola cen transferowych – co warto wiedzieć?
Kontrola cen transferowych ma miejsce zazwyczaj niejako przy okazji kontroli w zakresie podatku dochodowego CIT. Rzadko się zdarza, aby kontrolujący przychodzili na kontrolę tylko w jednym obszarze CIT – w tym wypadku w zakresie cen transferowych.
Podczas kontroli CIT, kontrolujący mają prawo wezwać podatnika do przedłożenia dokumentacji cen transferowych. Podatnik ma 7 dni, aby taką dokumentację przekazać. Nie zawsze podatnik ma obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych, np. jeżeli jego transakcje nie przekroczą ustawowych progów albo podatnik podejmuje transakcje tylko z podmiotami powiązanymi z siedzibą na terytorium Polski i korzysta ze zwolnienia z obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych. Nie znaczy to jednak, że organ nie będzie kontrolował cen transferowych. Przeciwnie – tym bardziej organ będzie chciał sprawdzić, czy podatnik rozlicza się rynkowo z podmiotami powiązanymi. Trzeba podkreślić bowiem, że brak obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych nie zwalnia podatnika z obowiązku ustalania cen transferowych zgodnie z zasadą ceny rynkowej.
Jakie transakcje lubią kontrolować organy podatkowe?
Te najtrudniejsze… czyli takie, gdzie ustalenie zakresu ich świadczenia i rynkowych cen jest trudne z uwagi na brak dostępnych danych rynkowych. Mało tego, organy szczególnie uważnie przyglądają się tym transakcjom, które ciężko udowodnić, że w ogóle miały miejsce. Mowa tu o transakcjach niematerialnych np. nabywanie usług zarządczych od podmiotów z grupy (tzw. management fee). Podatnicy często otrzymują od grupy faktury na koniec roku, czy też w ciągu roku za usługi zarządcze i nawet do końca nie wiedzą, za co są obciążani. Organy podatkowe zdają sobie z tego sprawę i jeżeli podatnik nie jest w stanie udowodnić zakresu i rodzaju nabywanych świadczeń, organy kwestionują wysokość wynagrodzenia płaconego w grupie. Polski podatnik musi „wyrzucić” z kosztów uzyskania przychodów całość lub część wynagrodzenia płaconego do grupy.
Inną „wrażliwą” transakcją może być opłata za znak towarowy. Organy mogą kwestionować wysokość opłaty licencyjnej, którą bardzo trudno jest ustalić z uwagi na to, że wycena znaku towarowego zależy od bardzo wielu czynników, często ocennych. Fiskus też może w ogóle kwestionować, czy opłacanie licencji jest uzasadnione, tzn. czy polska spółka faktycznie uzyskuje wartość dodaną w postaci zwiększania przychodów w związku z używaniem znaku towarowego i powinna tym samym płacić wynagrodzenie grupie za używanie takiego znaku.
Mając na uwadze powyższe, podatnicy, którzy nabywają od grupy usługi niematerialne czy opłaty licencyjne szczególnie powinny przygotować się na kontrolę cen transferowych. Organy posiadają narzędzia, dzięki któremu widzą, czy podatnik ma takie transakcje czy nie – przede wszystkim mowa o informacji TPR składanej do urzędu, gdzie organ „czarno na białym” widzi rodzaje transakcji kontrolowanych zawieranych przez podatnika.
Jak się przygotować do kontroli TP?
Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, jak przygotować się do kontroli cen transferowych.
-
Ustalenie cen transferowych rynkowo przed zawarciem transakcji
Podatnicy na etapie zawierania transakcji z podmiotami powiązanymi zapominają o ustalenia ex ante, na jakich warunkach dana transakcja byłaby zawarta pomiędzy podmiotami niepowiązanymi i robią to ex post, albo oczekują od firm doradczych przygotowujących analizy porównawcze dostosowania wyniku rynkowego do wyniku podatnika. W praktyce prawidłowe podejście jest odwrotne – to wynik podatnika powinien odpowiadać warunkom rynkowy. Warto zatem jeszcze przed zawarciem transakcji ustalić ceny transferowe zgodnie z zasadą ceny rynkowej i np. przygotować politykę cen transferowych dla danej transakcji.
-
Wypełnienie w terminie obowiązków compliance TP
Podatnik powinien po zakończeniu roku podatkowego wypełnić obowiązku compliance TP. Przede wszystkim chodzi tu o przygotowanie dokumentacji cen transferowych dla transakcji, które przekraczają ustawowe progi. Ponadto należy w terminie złożyć informację TPR oraz oświadczenie o przygotowaniu dokumentacji TP oraz o stosowaniu ceny rynkowych w transakcjach zawieranych z podmiotami powiązanymi a także z „rajami podatkowymi”.
-
Audyt obowiązków TP za poprzednie lata
Podatnik, który nie jest pewny, czy prawidłowo wypełnia obowiązki w zakresie cen transferowych za poprzednie lata podatkowe, szczególnie czy ceny transferowe zostały ustalone rynkowo, powinien dokonać analizy tych obowiązków. Audyt TP można dokonać samodzielnie lub zlecić niezależnej firmie podatkowej. Organy podatkowe przyglądają się szczególnie rozliczeniom z podmiotami powiązanymi za jak najwcześniejsze lata podatkowe, które nie uległy przedawnieniu z uwagi na możliwość uzyskania najwyższych odsetek.
Podsumowując, kontrole TP są coraz częstsze i coraz skuteczniejsze. Organy podatkowe wykazują się też dużo wiedzą w tym zakresie, zatrudniają specjalistów z zakresu TP, wobec czego polemika z nimi może być trudna. Warto zatem odpowiednio wcześnie przygotować się do kontroli TP.
