Korekta cen transferowych
Podatnicy, którzy dokonują transakcji z podmiotami powiązanymi, zapewne niejednokrotnie spotkali się z problemem korekty cen transferowych. Zagadnienie to budzi wiele wątpliwości. Kiedy podatnicy powinni dokonać takiej korekty, jakie warunki muszą być spełnione, czy jest to obowiązek czy też prawo podatnika? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w poniższym wpisie.
Na czym polega korekta cen transferowych
Przepis art. 11e ustawy CIT / art. 23q ustawy PIT wskazuje, że podatnik może dokonać korekty cen transferowych poprzez zmianę wysokości uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów.
Innymi słowy, korekta cen transferowych polega na korekcie uzyskanych przez podatnika w roku podatkowym przychodów lub kosztów podatkowych w celu dostosowania cen transferowych ustalonych w transakcji zawieranej z podmiotem powiązanym do warunków rynkowych.
Warto już w tym miejscu wskazać, że Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe w dotyczące korekty cen transferowych z 31 marca 2021 r. W objaśnieniach tych wskazano, że korekta cen transferowych oznacza korygowanie (dostosowanie) cen transferowych. Cena transferowa to cena, wynagrodzenie, wynik finansowy, wskaźnik finansowy bądź inaczej określony rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych między podmiotami powiązanymi w wyniku istniejących między nimi powiązań.
Warunki korekty cen transferowych
Przepisy wskazują, że korekta cen transferowych może być stosowania, jeżeli będą spełnione wszystkie poniższe warunki:
-
w transakcjach kontrolowanych realizowanych przez podatnika w trakcie roku podatkowego ustalone zostały warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane;
-
nastąpiła zmiana istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone w trakcie roku podatkowego warunki lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzyskane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane, wymaga dokonania korekty cen transferowych;
-
w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu powiązanego lub dowód księgowy potwierdzające dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości co podatnik;
-
istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z państwem, w którym podmiot powiązany (wskazany powyżej w pkt 3) ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd.
W kontekście powyższego w przypadku korekty TP bardzo ważne jest to, że może być ona stosowana tylko wtedy, gdy podmioty powiązane ustaliły warunki transakcji kontrolowanej zgodnie z zasadą ceny rynkowej, tj. na warunkach porównywalnych do tych, które ustaliłyby pomiędzy sobą podmioty niezależne.
W praktyce sprowadza się to do tego, że podmioty działające w grupach kapitałowych przygotowują specjalny dokument tzw. politykę cen transferowych. W dokumencie tym ustala się niejako z góry wysokość cen transferowych stosowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi w danej transakcji/transakcjach, występujących w grupie. Polityka cen transferowych poprzedzona jest przygotowaniem analizy porównawczej, która wskazuje, jakie ceny / warunki są stosowane w podobnych transakcjach rynkowych, zawieranych między niezależnymi podmiotami.
W ciągu roku, podatnicy powinni ustalać i stosować ceny transferowe zgodnie z zasadą cen rynkowej. Po zakończeniu roku podatnik dokonuje korekty TP tylko w sytuacji, gdy pomimo, że przy zawieraniu transakcji działał racjonalnie i rzetelnie, by dochować zasady ceny rynkowej, to okazało się ostatecznie, że zastosowana cena transferowa nie jest rynkowa.
Korekta wsteczna czy na bieżąco
Korekta cen transferowych jest zawsze korektą retrospektywną, tj. odnosi się do rozliczeń między podmiotami powiązanymi dokonanych w przeszłości.
Nie stosuje się tu ogólnych zasad korygowania przychodów i kosztów uzyskania przychodów w bieżącym okresie rozliczeniowym lub wstecznie w zależności od tego, co było przyczyną korekty (błąd rachunkowy, oczywista omyłka czy inna przyczyna).
Co nie jest korektą cen transferowych
Ważne jest to, że nie każda okoliczność korygowania cen stanowi korektę cen transferowych.
Minister Finansów w objaśnieniach podatkowych wskazał przypadki, gdy nie jest możliwe dokonanie korekty cen transferowych, lecz przychody/koszty uzyskania przychodów należy korygować na zasadach ogólnych. Poza oczywiście tym, że podatnicy w ciągu roku stosowali ceny transferowe niezgodnie z zasada ceny rynkowej, korektą cen transferowych nie będą także poniższe przypadki:
-
Błąd rachunkowy lub inna oczywista omyłka - jeżeli korekta przychodu (kosztu) spowodowana jest błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, podatnik powinien dokonać korekty wstecz, czyli w okresie, którego błąd (oczywista omyłka) dotyczy.
-
Korekta cen transferowych nie może być stosowana w przypadkach takich jak udzielenia lub otrzymanie opustu, rabatu, czy dokonanie zmiany zakresu świadczenia.
-
Korektą cen transferowych nie jest także sytuacja, kiedy w ciągu roku cena transferowa ustalana jest w oparciu o plany, czy kosztorysy, a następnie podatnik najczęściej po zakończeniu roku otrzymuje rozliczenie końcowe, gdy znane są już rzeczywiście poniesione koszty przez podmiot powiązany. Taka korekta powinna zostać dokonana na zasadach ogólnych. Minister Finansów tym samym potwierdził w objaśnieniach stanowisko organów podatkowych zajmowanych w interpretacjach indywidualnych.
Kiedy dokonać korekty TP
Zasadniczo korekty cen transferowych dokonuje się za dany rok podatkowy, po jego zakończeniu. Jednak możliwa jest też korekta TP w ciągu roku podatkowego, po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego, np. miesiąca lub kwartału.
Ponadto korekta cen transferowych powinna zostać dokonana przed złożeniem zeznania rocznego za dany rok i powinna obejmować okres nie dłuższy niż rok podatkowy. Możliwe jest jedna też dokonanie korekty po złożeniu zeznania rocznego.
Podsumowując, korekta cen transferowych jest zagadnieniem trudnym. Kluczowe jest ustalenie, czy w danej sytuacji podatnik powinien dokonać korekty cen transferowych czy korekty na zasadach ogólnych. Warto w tym zakresie wystąpić o interpretację indywidualną lub skonsultować się ze swoim księgowym i doradcą podatkowym.
Autorką artykułu jest doradczyni podatkowa - Aleksandra Trocińska.
