%20(1).png)
CIT Estoński- problematyczne kwestie
Estoński CIT – problematyczne kwestie
Polski Ład spowodował, że coraz więcej podatników CIT rozważa wstąpienie w
opodatkowanie ryczałtem spółki (tzw. Estoński CIT). Część podatników już korzysta z
ryczałtu i w praktyce muszą mierzyć się z nie do końca precyzyjnymi przepisami.
Ukryte zyski – co to jest?
W przypadku Estońskiego CIT, opodatkowanie CIT pojawia się zasadniczo dopiero w
momencie wypłaty zysków przez spółkę wspólnikom w formie dywidendy lub pokrycia z tego
zysku straty powstałej sprzed okresu opodatkowania ryczałtem.
Niemniej jednak, poza wypłaconym zyskiem, przedmiotem opodatkowania Estońskim CIT są
też inne pozycje, w tym dochód z tytułu ukrytych zysków (art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o
CIT).
Podatnicy mają problem z ustaleniem tego, czym są ukryte zyski. Nie ułatwia im zadania,
definicja znajdująca się w ustawie CIT.
Przez ukryte zyski rozumie się wszelkie świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne,
nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku,
inne niż podzielony zysk (dywidenda), których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio,
jest wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym
wspólnikiem (art. 28m ust. 3 ustawy CIT).
Innymi słowy, ukryte zyski to świadczenia spółki korzystającej z Estońskiego CIT na rzecz
wspólnika lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem.
Definicja ukrytych zysków jest nieostra i powoduje trudności w ustaleniu tego, co takim
ukrytym zyskiem jest w praktyce. Nie do końca jest rozstrzygnięta kwestia np. tego, czy
jeżeli wspólnik fakturuje spółkę za określone usługi, to otrzymane wynagrodzenie stanowi
ukryte zyski. Z Przewodnika do ryczałtu Ministerstwa Finansów wynika, że w niektórych
sytuacjach takie wynagrodzenie dla wspólnika może być ukrytym zyskiem, np. w przypadku
gdy dotyczy on wypłat za usługi doradcze.
Estoński CIT od wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą
Kolejnym problematycznym zapisem w ustawie CIT jest opodatkowanie Estońskim CIT
wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą – powstaje wówczas dochód z tytułu
wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy CIT).
W odróżnieniu od ukrytych zysków, ustawa nie zawiera żadnych dodatkowych podpowiedzi,
co znajduje się w katalogu wydatków niezwiązanych z działalności gospodarczą.
W Przewodniku do ryczałtu Minister Finansów wskazuje, że do powyższego zalicza się
wydatki publicznoprawne o charakterze sankcyjnym, np. kary, grzywny, czy odsetki od
nieterminowego uregulowania zobowiązania podatkowego.
Wydatki na samochody służbowe jako niezwiązane z działalnością gospodarczą
Ciekawym zagadnieniem w kontekście powyższych rozważań są wydatki dotyczące
samochodów służbowych wykorzystywanych do celów mieszanych w firmie, tj. związanych z
działalnością gospodarczą i używane do innych celów (np. prywatnie przez pracowników).
Podatnik w takim wypadku ma obowiązek wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów 25%
wydatków poniesionych na używanie tego samochodu, np. kosztów paliwa, czy eksploatacji
(art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy CIT).
Na pytanie, czy wyżej wymienione 25% wydatków stanowią wydatki niezwiązane z
działalnością gospodarczą, opodatkowane Estońskim CIT, należy udzielić odpowiedzi
przeczącej.
Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że pojęcie „wydatki niezwiązane z działalnością
gospodarczą” nie jest tożsame z pojęciem „wydatków niestanowiących kosztów uzyskania
przychodów”. Wskazuje na to także Minister Finansów w przewodniku do ryczałtu.
Różnica jest taka, że wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów to wydatki,
które nie są poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu
zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Dobrym przykładem są tu wydatki na
reprezentację – np. wydatki na zakup prezentów dla kontrahentów. Są to wydatki
niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, ale jednak są związane z prowadzoną
działalnością gospodarczą.
Natomiast wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą, w ogóle nie mające związku z
prowadzoną działalnością, pozostają poza jej zakresem.
Wracając do wydatków dot. samochodów, 25% wydatków poniesionych na używanie
samochodów nie stanowią koszty uzyskania przychodów. Jednak nie można moim zdaniem
twierdzić, że są to wydatki pozostające poza zakresem prowadzonej działalności
gospodarczej (samochód jest firmowy, pracownik nawet jak używa pojazd do celów
prywatnych, to jednak jego zatrudnienie jest związane z prowadzoną działalnością). Dlatego
też tego typu wydatków nie można uznać jako niezwiązanych z działalnością gospodarczą,
zatem Estoński CIT nie wystąpi.
Ponadto przychody i koszty na Estońskim CIT na potrzeby wyliczenia podatku ustala się na podstawie prawa bilansowego, a nie podatkowego. Wobec tego u podatników korzystających z opodatkowania w formie ryczałtu nie występują m.in. podatkowe koszty uzyskania przychodów. Oznacza to, że w okresie korzystania z Estońskiego CIT do podatników nie mają zastosowania przepisy wyłączające lub ograniczające wysokość podatkowych kosztów uzyskania przychodów, w tym ponoszonych na samochody służbowe.
A może ukryte zyski?
Jak wskazuje art. 28m ust. 4 pkt 2 ustawy CIT, do ukrytych zysków nie zalicza się wydatków
i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z
używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego
oraz innych składników majątku:
● w pełnej wysokości - w przypadku składników majątku wykorzystywanych wyłącznie
na cele działalności gospodarczej,
● w wysokości 50% - w przypadku składników majątku, które nie są wykorzystywane
wyłącznie na cele działalności gospodarczej.
Powyższe oznacza, że jeżeli samochód firmowy jest używany do celów mieszanych, to
połowa ponoszonych przez spółkę na Estońskim CIT wydatków na używanie tego pojazdu
stanowi dochód z ukrytych zysków.
Ustalony w danym miesiącu dochód z tego tytułu stanowi podstawę opodatkowania
ryczałtem od dochodów spółek (art. 28n ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT). Stawka podatku wynosi
odpowiednio:
● 10% – dla spółek będących małymi podatnikami oraz rozpoczynających działalność,
● 20% – dla pozostałych spółek (podatników).
Podsumowując, Estoński CIT jest atrakcyjną formą opodatkowania dla podatników CIT.
Efektywnie opodatkowanie jest tu bowiem niższe, niż w przypadku opodatkowania na
zasadach ogólnych. Jednak szereg regulacji dotyczących ryczałtu spółek jest niejasny.
Ponadto z uwagi na krótki okres obowiązywania przepisów, niewiele jest jeszcze
interpretacji indywidualnych, które ułatwiłyby podatnikom stosowanie przepisów.
