29 sierpnia 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia podatkowe dotyczące rozliczania podatku VAT w związku z funkcjonowaniem systemu kaucyjnego. To ważny dokument dla wszystkich przedsiębiorców wprowadzających na rynek napoje w butelkach czy puszkach objętych kaucją, ale także dla sieci handlowych oraz podmiotów reprezentujących w systemie kaucyjnym.
Objaśnienia mają na celu ujednolicenie praktyki stosowania prawa i zapewnienie podatnikom bezpieczeństwa – kto zastosuje się do wskazanych zasad, będzie chroniony tak samo jak w przypadku interpretacji podatkowych.
Czym jest system kaucyjny?
System kaucyjny wprowadzono ustawą o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Od 1 października 2025 r. w Polsce zacznie funkcjonować obowiązkowy mechanizm obejmujący m.in.:
-
butelki PET do 3 litrów,
-
puszki metalowe do 1 litra,
-
butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra.
Kupując napój w takim opakowaniu, konsument zapłaci kaucję, którą odzyska przy zwrocie opakowania w dowolnym punkcie zbiórki, bez konieczności okazywania paragonu.
Zapisz się do newslettera
Zostaw swój adres e-mail i otrzymuj raz w tygodniu poradniki wspierające rozwój Twojej firmy
Najważniejsze zasady w VAT
Objaśnienia wyjaśniają kluczowe kwestie związane z podatkiem VAT:
-
Kaucja nie jest elementem ceny – na każdym etapie obrotu (producent, hurtownik, sklep detaliczny) pobrana kaucja pozostaje neutralna podatkowo. Dopiero gdy opakowanie nie zostanie zwrócone, wprowadzający napój musi doliczyć ją do podstawy opodatkowania.
-
Rozliczenie roczne – obowiązek rozliczenia VAT od niezwróconych kaucji nastąpi raz w roku, w deklaracji za pierwszy okres rozliczeniowy następnego roku.
-
Stawka VAT zależy od produktu – niezwrócona kaucja rozliczana jest według stawki VAT przypisanej do napoju, np. 5% dla soków, 23% dla napojów gazowanych.
-
Podmiot reprezentujący – w systemie kaucyjnym pełni funkcję płatnika VAT. To on przekazuje do urzędu skarbowego podatek od niezwróconych kaucji, dysponując środkami zebranymi od wprowadzających.
-
Ewidencja elektroniczna – zarówno wprowadzający, jak i podmiot reprezentujący muszą prowadzić szczegółową ewidencję opakowań, kaucji i zwrotów.
Co z przedsiębiorcami i handlem detalicznym?
Sklepy, hurtownie i inne jednostki pośredniczące w sprzedaży napojów objętych systemem nie będą rozliczać VAT od kaucji – ta odpowiedzialność spoczywa wyłącznie na wprowadzających produkty. Dla handlu detalicznego oznacza to uproszczenie – kaucja może pojawić się w części niefiskalnej paragonu, ale nie zwiększa wartości sprzedaży opodatkowanej VAT.
Dlaczego to istotne?
Nowy system nie tylko wspiera recykling, ale też wprowadza jasne reguły podatkowe. Dzięki objaśnieniom podatkowym firmy wiedzą, jak dokumentować kaucje, kiedy powstaje obowiązek podatkowy i jakie są konsekwencje braku zwrotu opakowań. To zmniejsza ryzyko sporów z fiskusem i pozwala lepiej przygotować procesy księgowe.
Jeśli zainteresował Cię ten wpis, sprawdź naszą ofertę i przeczytaj jak możemy Ci pomóc:
Podsumowanie
Od jesieni 2025 r. system kaucyjny stanie się realnym elementem rynku napojów w Polsce, a od 2026 r. przedsiębiorcy będą już zobowiązani do pełnych rozliczeń VAT związanych z kaucjami. Opublikowane objaśnienia podatkowe wskazują jasne zasady: neutralność kaucji w VAT do momentu jej zatrzymania, odpowiedzialność wprowadzających i podmiotów reprezentujących oraz obowiązek prowadzenia szczegółowej ewidencji.
Dla przedsiębiorców to sygnał, że czas na dostosowanie procesów księgowych i systemów raportowania do nowych obowiązków – tak, aby uniknąć problemów w pierwszym roku działania systemu.
Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoja firma będzie prawidłowo przygotowana i rozliczana, skontaktuj się z TaxCoach. Nasze biuro zapewnia kompleksową obsługę księgowości oraz wsparcie podatkowe, dzięki czemu możesz skoncentrować się na prowadzeniu biznesu, a formalności pozostawić specjalistom.
Zaciekawił Cię ten wpis?
Zapisz się do naszego bezpłatnego newslettera, będziemy Ci raz w tygodniu wysyłać informacje o nowych wpisach.
Umów się na bezpłatną konsultację
Rozwijaj firmę dzięki rachunkowości połączonej z doradztwem:
lub
