(2).png)
CIT Estoński - co musisz wiedzieć?
1 stycznia 2021 roku weszły w życie przepisy dotyczące opodatkowania ryczałtem
od dochodów spółek zwany potocznie Estońskim CIT. Ryczałt to alternatywny
system opodatkowania podatników CIT. Jego atrakcyjności i dostępność dla
podatników wzrosła wraz z wejściem w życie przepisów Polskiego Ładu.
Estoński CIT – dlaczego jest mało popularny?
Ryczałt od dochodów spółek uregulowany został w rozdziale 6b, przepisy 28c i nast.
ustawy i podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Polski Ład uprościł ww.
warunki i obecnie Estoński CIT jest dostępny dla większej liczby podatników CIT.
Jak wygląda opodatkowanie na Estońskim CIT?
Ideą opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek jest brak obowiązku zapłaty
podatku CIT aż do momentu podziału zysku spółki wypracowanego w okresie
opodatkowania spółki Estońskim CIT – poprzez wypłatę wspólnikom tego zysku
(dywidendy lub zaliczek na poczet dywidendy) lub też poprzez pokrycie z zysku
straty powstałej sprzed okresu opodatkowania ryczałtem.
Brak CIT to oczywiście oszczędność podatkowa dla podatników, którą mogą np.inwestować w rozwój.
Dodatkowo należy pamiętać, że jeżeli spółka zdecyduje się na ww. podział zysku, to
stawki CIT są inne na Estońskim CIT niż w przypadku opodatkowania na zasadach
ogólnych.
Zgodnie z art. 28o ustawy CIT ryczałt wynosi:
● 10% – w przypadku małego podatnika oraz podatnika rozpoczynającego
prowadzenie działalności;
● 20% podstawy opodatkowania - w przypadku podatnika innego niż wskazany
w pkt 1.
Kredyt podatkowy dla wspólników
W odróżnieniu od spółki opodatkowanej CIT na zasadach ogólnych, wspólnicy spółki
na Estońskim CIT, mogą skorzystać z dodatkowej ulgi. Polega na tym, że mogą oni
od podatku należnego od podzielonego zysku (od dywidendy) odliczyć podatek CIT
zapłacony przez spółkę.
Przepis art. 30a ust. 19 ustawy PIT wskazuje, że zryczałtowany podatek od
przychodów uzyskiwanych przez wspólnika z wypłat podzielonych zysków spółki
osiągniętych przez tę spółkę w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów
spółek, jeżeli pochodzą z podziału zysków z tego okresu wyodrębnionych w kapitale
własnym spółki, pomniejsza się o kwotę stanowiącą:
● 90% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w
zysku spółki liczonego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty
podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku
podzielonego tej spółki, z którego przychód ten został uzyskany - w
przypadku przychodów z podzielonego zysku wypłaconych z zysków spółki
będącej małym podatnikiem lub rozpoczynającym działalność, albo
● 70% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w
zysku spółki liczonego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty
podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku
podzielonego tej spółki, z którego przychód ten został uzyskany - w
przypadku przychodów z podzielonego zysku wypłaconych z zysków spółki
inne niż wskazana powyżej.
Podsumowując, stawki CIT na Estońskim CIT oraz ww. odliczenie dla wspólników
powoduje, że faktycznie efektywne opodatkowanie wynosi dla małego podatnika –
20%, a dla pozostałych spółek – 25%. Z kolei efektywnie opodatkowanie CIT na
zasadach ogólnych wynosi dla małego podatnika – 26%, a dla pozostałych
podatników – 34%.
Wniosek jest taki, że Estoński CIT jest dużo bardziej korzystną formą opodatkowania
niż opodatkowania na zasadach ogólnych.
Warunki korzystania z Estońskiego CIT
Podatnik, który chciałby przejść na opodatkowanie ryczałtem musi spełnić warunki z
art. 28j ustawy CIT. Są to:
● Osiąganie mniej niż połowa przychodów tytułów innych niż przychody z:
wierzytelności, odsetek, poręczeń i gwarancji, praw autorskich,
zbycia/realizacji instrumentów finansowych, z transakcji z podmiotami
powiązanymi, w przypadku gdy ta transakcja nie wytwarza wartości dodanej
pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;
● Podatnik zatrudnia na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w
przeliczeniu na pełne etaty, niebędące udziałowcami, akcjonariuszami ani
wspólnikami tego podatnika, przez okres co najmniej 300 dni w roku
podatkowym, a w przypadku gdy rokiem podatkowym nie jest okres kolejnych
dwunastu miesięcy kalendarzowych - przez co najmniej 82% dni
przypadających w roku podatkowym, lub
● Podatnik ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej
trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze
przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na
podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych,
niebędących udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami tego podatnika,
jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń na podatniku ciąży obowiązek
poboru zaliczek na podatek PIT i składek ZUS.
● wspólnikami spółki są wyłącznie osoby fizyczne;
● podatnik prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej, spółki
komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej;
● podatnik nie posiada m.in. udziałów lub akcji w kapitale innej spółki;
● podatnik nie sporządza za okres opodatkowania ryczałtem sprawozdań
finansowych zgodnie z MSR-ami;
● podatnik nie osiąga dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na
terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub określonej w decyzji o wsparciu
nowych inwestycji.
Wątpliwości przy Estońskim CIT
Na koniec warto wskazać, że Estoński CIT to nie tylko same zalety, ale też wady.
Wady te wynikają z niejasności i nieprecyzyjności przepisów. Przede wszystko
trzeba zaznaczyć, że opodatkowaniu Estońskim CIT podlega nie tylko podział zysku
sensu stricte – czyli wypłata dywidendy lub pokrycie straty.
Podatek należy też zapłacić od tzw. ukrytych zysków. Ustawa CIT w art. 28m ust. 3
wskazuje, że przez ukryte zyski, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się
świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne,
wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk,
których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz
albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub
z tym udziałowcem, akcjonariuszem lub wspólnikiem, w szczególności:
1. kwotę pożyczki (kredytu) udzielonej przez podatnika udziałowcowi,
akcjonariuszowi albo wspólnikowi, w tym za pośrednictwem tworzonych z
zysku funduszy, lub podmiotowi powiązanemu z udziałowcem,
akcjonariuszem lub wspólnikiem oraz odsetki, prowizje, wynagrodzenia i
opłaty od pożyczki (kredytu) udzielonej przez te podmioty podatnikowi;
2. świadczenia wykonane na rzecz:
a) fundacji prywatnej lub rodzinnej, podmiotu równoważnego takiej fundacji
lub przedsiębiorstwa prowadzonego przez taką fundację albo taki podmiot,
lub na rzecz beneficjentów takiej fundacji lub takiego podmiotu,
b) trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze
powierniczym;
3. nadwyżkę wartości rynkowej transakcji określoną zgodnie z art. 11c ponad
ustaloną cenę tej transakcji;
4. nadwyżkę zwróconej kwoty dopłaty, wniesionej do spółki zgodnie z odrębnymi
przepisami, ponad kwotę wniesionej dopłaty, przy czym jeżeli dopłata została
wniesiona w walucie obcej, przeliczenia tej kwoty na złote dokonuje się
według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank
Polski na dzień odpowiednio zwrócenia dopłaty i faktycznego jej wniesienia;
5. wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziałów (akcji), ze
zmniejszenia wartości udziałów (akcji), z wystąpienia wspólnika ze spółki, ze
zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce;
6. równowartość zysku przeznaczonego na podwyższenie kapitału
zakładowego;
7. darowizny, w tym prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju;
8. wydatki na reprezentację;
9. dopłaty wypłacone w przypadku połączenia lub podziału podmiotów;
10. odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę;
11. zysk przeznaczony na uzupełnienie udziału kapitałowego wspólnika spółki;
12. świadczenia pieniężne i niepieniężne wypłacone w przypadku zmniejszenia
udziału kapitałowego wspólnika w spółce.
W praktyce podatnicy mają problem z ustaleniem, czy są ukryte zyski, w
szczególności wątpliwe jest, czy fakturowanie przez wspólnika spółki za określone
usługi, stanowi wypłatę ukrytych zysków.
Kolejny problem to opodatkowanie Estońskim CIT wydatków niezwiązanych z
działalnością gospodarczą (dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością
gospodarczą). Ustawa nie definiuje, co należy rozumieć pod tym pojęciem. Organy
podatkowe przyjmują w ostatnim czasie kuriozalne stanowisko, że tego typu
wydatkami są 50% wydatków na samochody osobowe używane przez pracowników
do celów prywatnych, nawet gdy samochodów nie używają wspólnicy (np.
interpretacja z 25 stycznia 2022 r., nr 0111-KDIB1-2.4010. 554.2021.2.AK).
Podsumowując, Estoński CIT z uwagi na atrakcyjną efektywną stawkę podatku jest
warty rozważenia. Trzeba jednak przygotować się na spory z fiskusem co do
praktycznego stosowania przepisów.
