Transakcje z podmiotami powiązanymi- ceny transferowe

28.03.2022 Przeczytasz w 3 min. Ostatnia aktualizacja: 28.08.2025
Aleksandra Trocińska Doradca podatkowy

Podatnicy podejmujący transakcje z podmiotami powiązanymi powinni pamiętać o obowiązkach w zakresie cen transferowych. Istotne jest, że dana firma nie musi być częścią międzynarodowego holdingu, grupy kapitałowej. Obowiązki w zakresie cen transferowych mogą dotyczyć także transakcji między spółką a np. jej wspólnikami czy członkami zarządu.

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi Pierwszy krokiem przy weryfikacji obowiązków w zakresie cen transferowych danego podatnika jest ustalenie:

Definicja podmiotów powiązanych jest bardzo szeroka i wynika ona z art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT / 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT. Podmioty powiązane to:

Wywieranie znaczącego wpływu oznacza posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% :

Na podstawie powyższego, najprostszym przykładem powiązań są powiązania kapitałowe, czyli np. jedna spółka w drugiej spółce ma co najmniej 25% udziałów. Wywieranie znaczącego wpływu to także faktyczna zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych w danej firmie – spółce. W praktyce przepis ten powoduje, że za podmioty powiązane uważa się także członka zarządu i spółkę, a nawet prokurenta i spółkę. Powiązania pomiędzy podmiotami mogą wystąpić także w związku z więzami rodzinnymi – przykładem może być np. zarządzanie spółką A przez męża i posiadanie udziałów w spółce B przez żonę. Spółka A i B są podmiotami powiązanymi. Podmioty powiązane to także:

Kiedy już zostaną zidentyfikowane wszystkie podmioty powiązane danego podatnika, należy ustalić, czy pomiędzy nimi dochodzi do zawierania jakichkolwiek transakcji kontrolowanych. Zgodnie z przepisami: „Transakcja kontrolowana to identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań”. O ile nie ma wątpliwości, że transakcją kontrolowaną jest sprzedaż czy zakup towarów, wyrobów gotowych, usług, pożyczka, to niektóre zdarzenia pomiędzy podmiotami mogą budzić wątpliwości, czy spełniają definicję transakcji kontrolowanej. Jest to np. wypłata dywidendy czy podwyższenie kapitału zakładowego.

Zapisz się do newslettera

Zostaw swój adres e-mail i otrzymuj raz w tygodniu poradniki wspierające rozwój Twojej firmy

Ceny transferowe

Podmioty powiązane w zawieranych transakcjach mają obowiązek ustalania cen transferowych zgodnie z tzw. zasadą ceny rynkowej. Zgodnie bowiem z art. 11c ust. 1 ustawy o CIT /  art. 23o ust. 1 ustawy o PIT: „Podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane”. Ustalenie w transakcji zawartej między podmiotami powiązanymi ceny transferowej niższej lub wyższej niż cen rynkowa wiąże się z konsekwencjami w postaci doszacowania dochodu podatnika przez urząd skarbowy oraz sankcjami karnymi skarbowymi. Przepisy wskazują, że cena transferowa oznacza rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy. Najprostszym przykładem cen transferowej będzie cena ustalona między dwoma podmiotami powiązanymi z tytułu sprzedaży określonych dóbr (np. towarów) lub usług.

 

Dokumentacja cen transferowych

Dokumentacja cen transferowych (TP) ma służyć udowodnieniu organom podatkowym, że cena transferowa została ustalona pomiędzy podmiotami powiązanymi zgodnie z zasadą ceny rynkowej. Dokumentacja TP obejmuje lokalną dokumentacje cen transferowych (local file) oraz analizę porównawczą. Podmioty działające w dużych grupach kapitałowych, mogą dodatkowo być zobowiązane do sporządzenia grupowego dokumentu – tzw. master file. Dokumentację TP sporządza się po przekroczeniu limitów transakcyjnych, czyli kiedy podatnik w roku podatkowym zrealizuje transakcje z podmiotami powiązanymi na kwoty co najmniej:

Poza sporządzeniem dokumentacji TP, podatnik ma obowiązek także składania do urzędu skarbowego informacji o cenach transferowych (TPR-C / TPR-P) oraz oświadczenia zarządu o sporządzeniu dokumentacji TP i stosowaniu cen transferowych zgodnie z zasadą ceny rynkowej.  

Terminy w TP

Podatnicy powinni pamiętać o następujących terminach w zakresie cen transferowych (dotyczy obowiązków w zakresie TP za 2021 rok):

W zakresie dokumentacji TP za 2021 rok podatnicy, których rok podatkowy pokrywa się rokiem kalendarzowym, powinni pamiętać o miesiącu wrześniu jako ostatecznym terminie na wypełnienie podstawowych obowiązków TP. Warto jednak wcześniej zabrać się za przygotowanie dokumentacji i TPR-a, gdyż jest to proces żmudny i długotrwały.

Jeśli zainteresował Cię ten wpis, sprawdź naszą ofertę i przeczytaj jak możemy Ci pomóc:

Zaciekawił Cię ten wpis?

Zapisz się do naszego bezpłatnego newslettera, będziemy Ci raz w tygodniu wysyłać informacje o nowych wpisach.

adres e-mail*

Umów się na bezpłatną konsultację

Rozwijaj firmę dzięki rachunkowości połączonej z doradztwem:

Pomoc w założeniu firmy
Wsparcie doradcy podatkowego
Wsparcie dyrektora finansowego

lub


adres e-mail*

numer telefonu*